Η εκτίμηση των εκλογών γίνεται κυρίως στο μικροεπίπεδο: τι πήγε λάθος στην επικοινωνιακή πολιτική, γιατί οι οικονομικές ελαφρύνσεις δόθηκαν τόσο αργά, μήπως η αρνητική εκστρατεία δεν βοήθησε. Όλα αυτά και πολλά άλλα επηρέασαν το εκλογικό αποτέλεσμα. Αλλά η ανάλυση που παραμένει στο εμπειρικό -και επιφανειακό- επίπεδο ενός φαινομένου γίνεται πολυπαραγοντική, οι αιτιακές σχέσεις πολλαπλασιάζονται, αιτίες […]

Ας ξεκινήσω με ένα φιλοσοφικό αξίωμα. Η ελευθερία δεν μπορεί να ανθίσει χωρίς ισότητα και η ισότητα δεν υπάρχει χωρίς ελευθερία. Ο Étienne Balibar επινόησε τον όρο «ισοελευθερία» που εξελίχθηκε σε «ισοδημοκρατία». Τον 19ο αιώνα, οι φιλελεύθεροι φανατικοί εχθροί της δημοκρατίας φοβούμενοι ότι η επέκταση του δικαιώματος ψήφου στους φτωχούς, τους άκληρους και τις γυναίκες […]

Η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης άρχισε το 2016, με την πρωτοφανή δημόσια διαβούλευση. Συνεχίστηκε στην Ολομέλεια και στην Επιτροπή Αναθεώρησης, η οποία συνεδρίασε δεκαοκτώ φορές. Το επίπεδο της συζήτησης ήταν υψηλό, θύμιζε συχνά πανεπιστημιακό συνέδριο. Σε αντίθεση με τις συνηθισμένες συνεδριάσεις, υπήρξε πλήρης σεβασμός και διαλεκτική αντιμετώπιση των αντίθετων απόψεων. Η ύψιστη κοινοβουλευτική διαδικασία υπήρξε […]

Στην Ελλάδα τα εισοδήματα του πλουσιότερου 20% είναι 6,6 φορές μεγαλύτερα από εκείνα του φτωχότερου 20%. Το φτωχότερο 25% του πληθυσμού κατέχει μόλις το 8,9% του ΑΕΠ, ενώ το πλουσιότερο 25% κατέχει το 47,2% του συνολικού εισοδήματος. Στον δρόμο για το Forum των Δελφών, το «Νταβός του Νότου», σκεφτόμουν το σοκ που αισθάνθηκα από την […]

Η ανασφάλεια, το άγχος, η αγωνία των λαών για το μέλλον αποτελεί το έδαφος όπου ο ακραίος εθνικισμός απλώνει τις ρίζες του. Για να μετατραπεί όμως η ανασφάλεια σε ακροδεξιά ιδεολογία χρειάζεται να την κατευθύνουν στην άκρα Δεξιά πολιτικοί και δημοσιολογούντες. Στην Ευρώπη αυτό γίνεται με κατηγορίες κατά των μεταναστών, των ξένων, των άλλων που […]

Η Συμφωνία των Πρεσπών αποτέλεσε ένα πεδίο έντονης αντιπαράθεσης, η οποία έλαβε ιδιαίτερα οξείς τόνους την περασμένη βδομάδα, όταν και εισήχθη στη βουλή. Ποιες είναι οι πρώτες σου παρατηρήσεις, τώρα που πια έχει κυρωθεί και από την ελληνική βουλή; Η συζήτηση για τη Συμφωνία των Πρεσπών, αν ιδωθεί σε συνδυασμό με τις συζητήσεις για την […]

Το Σύνταγμα και οι κεντρικές έννοιες της κυριαρχίας και του συνταγματισμού προέρχονται από την κληρονομιά της θεολογίας στην πολιτική φιλοσοφία, είναι κληροδοτήματα της «πολιτικής θεολογίας». Στη μεσαιωνική δημόσια τάξη, το δίκαιο ήταν ιεραρχημένο. Το φυσικό δίκαιο, που είχε θεία προέλευση, ήταν ανώτερο και υπερτερούσε του νόμου του αυτοκράτορα ή του φεουδάρχη. Ετσι η Εκκλησία καθιέρωνε […]

Τα σχέδια της Αριστεράς για τα κοινωνικά δικαιώματα δείχνουν το βαθύ χάσμα που τη χωρίζει από τη Δεξιά. Η αναθεωρητική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ αναβαθμίζει τα δικαιώματα στην υγεία, την κοινωνική πρόνοια, εγγυάται τον δημόσιο έλεγχο του νερού και της ενέργειας και κατοχυρώνει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Για τη Νέα Δημοκρατία το μόνο πρόβλημα είναι η […]

Στο προηγούμενο μιλήσαμε για τη σχέση της ζωής και του έργου του Μαρξ που μας υποχρεώνουν να αναδιατυπώσουμε κάποιες από τις βασικές αρχές του μαρξισμού (http://www.efsyn.gr/arthro/i-epistrofi-toy-marx-1). Στο πιο πετυχημένο πολιτικό του δοκίμιο, τη «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη», βρίσκουμε την πασίγνωστη φράση ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται την «πρώτη φορά ως τραγωδία, τη δεύτερη ως φάρσα». […]

Η πτώση του Τείχους του Βερολίνου αποτέλεσε μια τεράστια θεωρητική αποτυχία και πολιτική ήττα για τον μαρξισμό. Η Αριστερά είναι η θεωρία στην πράξη. Το 1989 απέτυχαν και τα δύο. Η Ιστορία τελείωσε, μας είπαν, η νέα παγκόσμια τάξη θα μείνει για πάντα. Μετά την κρίση τoυ 2008 όμως είχαμε μια ολική επιστροφή στον Μαρξ. […]