Η εκτίμηση των εκλογών γίνεται κυρίως στο μικροεπίπεδο: τι πήγε λάθος στην επικοινωνιακή πολιτική, γιατί οι οικονομικές ελαφρύνσεις δόθηκαν τόσο αργά, μήπως η αρνητική εκστρατεία δεν βοήθησε. Όλα αυτά και πολλά άλλα επηρέασαν το εκλογικό αποτέλεσμα. Αλλά η ανάλυση που παραμένει στο εμπειρικό -και επιφανειακό- επίπεδο ενός φαινομένου γίνεται πολυπαραγοντική, οι αιτιακές σχέσεις πολλαπλασιάζονται, αιτίες […]
Πολίτες, επιχειρήσεις και κράτη είναι χρεωμένοι μέχρι τον λαιμό. Ενυπόθηκα και προσωπικά δάνεια, φοιτητικά και επιχειρηματικά, κόκκινα και τοξικά, μια ολόκληρη σημειωτική και ποιητική του δανεισμού και του χρέους κυριαρχεί τη ζωή μας. Έχει υπολογιστεί ότι το παγκόσμιο χρέος είναι 313% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Εισοδήματος. Στην Ελλάδα τα χρέη του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν κατακόρυφα από […]
Ας ξεκινήσω με ένα φιλοσοφικό αξίωμα. Η ελευθερία δεν μπορεί να ανθίσει χωρίς ισότητα και η ισότητα δεν υπάρχει χωρίς ελευθερία. Ο Étienne Balibar επινόησε τον όρο «ισοελευθερία» που εξελίχθηκε σε «ισοδημοκρατία». Τον 19ο αιώνα, οι φιλελεύθεροι φανατικοί εχθροί της δημοκρατίας φοβούμενοι ότι η επέκταση του δικαιώματος ψήφου στους φτωχούς, τους άκληρους και τις γυναίκες […]
Το σκάνδαλο Novartis έκανε γνωστή την αδιαπέραστη ασπίδα προστασίας που δημιούργησε η πολιτική τάξη για τον εαυτό της. Σε προηγούμενο άρθρο χαρακτήρισα τα υπουργικά αδικήματα που προστατεύει το «τέλειο έγκλημα». Ένα πλέγμα νομικών διατάξεων έχει κάνει σχεδόν αδύνατη την ανίχνευση και δίωξή του. Σύμφωνα με το άρθρο 86 του Συντάγματος, μόνο η Βουλή μπορεί να […]
Πρώτη επίσκεψη στα Σκόπια, την πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, την περασμένη Πέμπτη. Ταξίδεψα με την Ελενα και τον Μιχάλη, τους συνεργάτες μου, έχοντας προγραμματίσει συναντήσεις με βουλευτές και υπουργούς της γειτονικής χώρας, μία διάλεξη με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα και σειρά άλλων πολιτικών και ακαδημαϊκών δραστηριοτήτων. Συνδύασα, όπως κάνω συνήθως, την πολιτική με την ακαδημαϊκή […]
Η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης άρχισε το 2016, με την πρωτοφανή δημόσια διαβούλευση. Συνεχίστηκε στην Ολομέλεια και στην Επιτροπή Αναθεώρησης, η οποία συνεδρίασε δεκαοκτώ φορές. Το επίπεδο της συζήτησης ήταν υψηλό, θύμιζε συχνά πανεπιστημιακό συνέδριο. Σε αντίθεση με τις συνηθισμένες συνεδριάσεις, υπήρξε πλήρης σεβασμός και διαλεκτική αντιμετώπιση των αντίθετων απόψεων. Η ύψιστη κοινοβουλευτική διαδικασία υπήρξε […]
Στην Ελλάδα τα εισοδήματα του πλουσιότερου 20% είναι 6,6 φορές μεγαλύτερα από εκείνα του φτωχότερου 20%. Το φτωχότερο 25% του πληθυσμού κατέχει μόλις το 8,9% του ΑΕΠ, ενώ το πλουσιότερο 25% κατέχει το 47,2% του συνολικού εισοδήματος. Στον δρόμο για το Forum των Δελφών, το «Νταβός του Νότου», σκεφτόμουν το σοκ που αισθάνθηκα από την […]
Η συζήτηση για την αναθεώρηση στην Ολομέλεια της Βουλής, αντίθετα με τον εξαιρετικό διάλογο στην επιτροπή που συχνά έμοιαζε με επιστημονικό συνέδριο, επικεντρώθηκε σε ένα θεωρητικό και ένα μικροπολιτικό θέμα. Το θεωρητικό, αν μπορεί η πρώτη «προτείνουσα» Βουλή να δεσμεύσει τη δεύτερη «αναθεωρητική». Το δεύτερο, η αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη […]
Η ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου μάς ειδοποίησε, τη δεκαετία του 1990, αν ακούσουμε στο Πανεπιστήμιο, τον δρόμο ή αλλού αναφορά στη «Δημοκρατία της Μακεδονίας», να διαμαρτυρηθούμε αμέσως και να εξηγήσουμε ότι οι γείτονες δεν δικαιούνται να ονομάζονται έτσι. Αν αυτό συμβεί σε δημόσιο χώρο, σε κάποιο ακαδημαϊκό συνέδριο ή συμπόσιο, και οι οργανωτές δεν δέχονται […]
Το Σύνταγμα και οι κεντρικές έννοιες της κυριαρχίας και του συνταγματισμού προέρχονται από την κληρονομιά της θεολογίας στην πολιτική φιλοσοφία, είναι κληροδοτήματα της «πολιτικής θεολογίας». Στη μεσαιωνική δημόσια τάξη, το δίκαιο ήταν ιεραρχημένο. Το φυσικό δίκαιο, που είχε θεία προέλευση, ήταν ανώτερο και υπερτερούσε του νόμου του αυτοκράτορα ή του φεουδάρχη. Ετσι η Εκκλησία καθιέρωνε […]
